Do połowy roku 1980 motorowery Simson były wyposażane w trzybie-gowe skrzynki przekładniowe z kłowym mechanizmem sterującym. Wraz z wprowadzeniem silników M501/701 zaczęto stosować skrzynki przekładniowe z klinem przesuwnym (trzy- lub czterobiegowe). Współwy-mienność około 97% części wykorzystywanych w obu wykonaniach jest szczególnie korzystna z punktu widzenia organizacji obsługi. Zasada działania mechanizmu zmiany biegów. W przypadku skrzynek przekładniowych z kłowym mechanizmem sterującym zmianą biegów koła lub pary kół zębatych są przesuwane za pomocą widełek, a dzięki wzębianiu się zapadki w gniazda koła współpracującego są ze sobą sprzęgane siłowo. Widełki są sterowane przez mechanizm zmiany biegów, a ich położenie jednoznacznie ustalone zatrzaskiem. W przekładni z przesuwnym klinem wszyskie koła zębate na wałku sprzęgłowym są zamocowane na stałe. Poszczególne koła na wałku głównym są unieruchamiane za pomocą trzech kulek, które wciskają przesuwny klin w rowki zabierakowe kół. Podczas zmiany biegu klin jest przesuwany w kierunku następnej pary kół przez nożną dźwignię sterującą z regulacją krzywkową.

Regulacja mechanizmu zmiany biegów. Prawidłowo wyregulowany mechanizm zmiany biegów (odpowiednio dobrana droga przesuwu kół i klina) jest podstawowym warunkiem precyzyjnego działania skrzynki przekładniowej. Zasadniczo regulację taką przeprowadza się w wyspecjalizowanym warsztacie naprawczym. Ponieważ jednak często występują usterki polegające na: błędnym wybieraniu biegów lub samoczynnym �wyskakiwaniu" biegu, poniżej podano sposób regulacji.

Silnik M53 - Sposób regulacji:

 

• poluzować przeciwnakrętki śrub oporowych mechanizmu sterowania znajdujących się na górnej powierzchni lewej części korpusu i wykręcić śruby o dwa do trzech obrotów;
• włączyć pierwszy bieg i przytrzymać dźwignię przełącznika nożnego w najniższym położeniu; tylną śrubę zderzaka ostrożnie wkręcać do chwili wyczuwalnego zetknięcia z elementem sterującym i unieruchomić w tym położeniu przeciwnakrętką;
• włączyć trzeci bieg i przytrzymać dźwignię przełącznika w górnym położeniu; przednią śrubę oporową wyregulować w taki sam sposób i zablokować.

Jeśli po regulacji występują przypadki błędnego wybierania biegów, zwłaszcza podczas próby szybkiej zmiany przełożenia, to należy wkręcić odpowiednią śrubę oporową o dalsze 1/2 do 3/4 obrotu. W przypadku �przeskakiwania" biegu z niższego na wyższy należy dodatkowo wyregulować przednią śrubę, a z wyższego na niższy � śrubę tylną.

SPRAWDZANIE POZIOMU OLEJU W SKRZYNCE BIEGÓW

Poziom oleju w skrzynce biegów należy sprawdzać co 3000 km przebiegu. W przypadku modeli S51 i S70 czynność ta jest bardzo prosta. Należy odkręcić śrubę z pokrywy sprzęgła i sprawdzić, czy po ustawieniu pojazdu poziomo powierzchnia oleju sięga dolnej krawędzi otworu po śrubie. W razie konieczności należy wykręcić czerwony korek znajdujący się w górnej części korpusu przekładni i dolewać oleju przekładniowego GL100 do chwili aż zacznie przelewać się przez otwór. W skuterach SR50/SR80 zespół napędowy jest pochylony do przodu, śruba kontrolna jest zatem położona głęboko. Poziom oleju należy sprawdzić w następujący sposób:

• wykręcić czerwoną śrubę z otworu wlewowego, znajdującego się w pokrywie sprzęgła.
• sprawdzić poziom oleju za pomocą pręta metalowego lub z tworzywa sztucznego, o długości 200 mm i grubości 3...4 mm , długość części pręta zanurzonej w oleju powinna wynosić około 40 mm,
• w razie potrzeby dolać oleju i ponownie wkręcić korek zamykający otwór wlewowy.

Bardziej pracochłonną czynnością jest całkowite opróżnienie skrzynki i ponowne wianie do niego 350 cm3 oleju. Jeśli następne sprawdzenie wykaże znaczne ubytki oleju bez widocznej z zewnątrz przyczyny, to prawdopodobnie są uszkodzone pierścienie uszczelniające wał korobo-wy. W takim przypadku należy natychmiast naprawić pojazd w stacji obsługi. Olej w skrzynce biegów należy wymieniać każdorazowo po przebiegu około 10 000 km lub po dwóch latach eksploatacji. Jest to konieczne ze względu na zjawisko starzenia się oleju, które prowadzi do pogorszenia jego własności smarnych. Przed spuszczeniem należy rozgrzać silnik. Po pięciu do dziesięciu minutach (olej musi spłynąć ze ścianek oraz elementów skrzynki) wykręca się korek spustowy z dolnej części silnika i zlewa olej do podstawionego naczynia. W celu ułatwienia jego spływania należy wykręcić uprzednio korek wlewowy. Jeśli spuszczany olej pachnie benzyną, prawdopodobnie są uszkodzone pierścienie uszczelniające wału korbowego. W takim przypadku należy również sprawdzić pojazd w stacji obsługi. Przed ponownym wkręceniem korka spustowego, wyposażonego w magnetyczną wkładkę, należy go dobrze oczyścić. Po napełnieniu korpusu prawidłową ilością oleju odpowiedniego gatunku (patrz załączniki �Dane techniczne") nie ma potrzeby natychmiastowego dokonywania dodatkowego sprawdzenia jego poziomu. Nie istnieje również konieczność przepłukiwania wnętrza korpusu świeżym olejem, w celu dodatkowego oczyszczenia.